Kattenleukemie: alles over FeLV bij katten

Kattenleukemie is een ernstige ziekte bij katten. Het wordt veroorzaakt door een virus: het feline leukemievirus (FeLV). Dit virus kan ook andere problemen geven, zoals te weinig rode bloedcellen (bloedarmoede) en kanker bij katten. In Nederland komt FeLV niet zo vaak meer voor. Maar toch is het belangrijk om te weten wat het is, hoe je je kat beschermt en wat je moet doen als je kat besmet raakt.

Wat is FeLV bij katten?

Een FeLV-kat is besmet met het feline leukemievirus. Dit maakt de afweer van de kat zwakker. De afweer zorgt ervoor dat een kat niet snel ziek wordt. Maar bij een kat met FeLV werkt dit niet meer goed. Daardoor kunnen ze sneller ziek worden en bloedarmoede, kanker of leukemie krijgen.

FeLV hoort bij dezelfde soort virussen als FIV, het virus dat kattenaids veroorzaakt.

Kanker bij katten door FeLV

FeLV heet ook wel kattenleukemie, omdat het virus leukemie (bloedkanker) kan veroorzaken. Maar dat is niet het enige. Een FeLV-kat kan ook andere vormen van kanker krijgen, zoals tumoren.

Is FeLV dodelijk?

De afweer van een kat met FeLV wordt steeds zwakker. Hij wordt daardoor vaker ziek en geneest minder goed. De kat kan zelfs meerdere problemen tegelijk krijgen, zoals:

infecties (ziekte door een bacterie of virus)
ontstekingen
te weinig rode bloedcellen (bloedarmoede)
tumoren (zoals lymfoom)
leukemie

De meeste katten overlijden uiteindelijk door een infectie. Slechts een klein deel van de FeLV-katten sterft aan kattenleukemie of andere vormen van kanker.

Is kattenleukemie besmettelijk?

FeLV is besmettelijk voor andere katten. Het virus zit in het bloed, het speeksel en de poep en plas van de kat. Buiten het lichaam van de kat kan het virus maar een paar uur overleven. Toch is het besmettelijker dan FIV.

Hoe raakt een kat besmet met FeLV?

Een kat kan met FeLV besmet raken door:

een kattenbeet
gedeelde voerbakjes
een gedeelde kattenbak
sociaal contact (elkaar wassen)
seksueel contact (paren)
melk van de moeder (of al besmet raken in de buik van de moeder)

Tijdelijke en blijvende besmetting

Ongeveer 40% van de katten wordt vanzelf beter. Deze katten herstellen binnen 3 tot 4 maanden. De rest van de katten raakt blijvend besmet. Van deze katten overlijdt 25% binnen een jaar en 75% binnen drie jaar.

Is kattenleukemie besmettelijk voor mensen?

Kattenleukemie is niet besmettelijk voor mensen. Maar een kat met FeLV kan wel andere ziektes hebben die gevaarlijk kunnen zijn voor mensen met een slechte weerstand. Zwangere vrouwen, mensen die chemotherapie krijgen of een ernstige ziekte hebben kunnen het best uit de buurt blijven van een besmette kat.

Kattenleukemie symptomen: hoe herken je het?

De symptomen van kattenleukemie zijn heel verschillend. Er zijn geen klachten die specifiek bij kattenleukemie horen. Het hangt af van de gezondheid van de kat en de ziekte die hij uiteindelijk krijgt. Er zijn wel enkele symptomen waaraan je kunt zien dat je kat ziek is:

koorts
sloom zijn
minder eten en afvallen
huidproblemen en een slechte vacht
problemen met ademhalen
diarree
dikke klieren
ontstekingen

FeLV voorkomen: vaccineren

Er bestaan vaccins tegen FeLV. In Nederland krijgen katten deze prik niet standaard, omdat de ziekte hier weinig voorkomt. De vaccinatie is vooral verstandig voor katten die veel contact hebben met andere katten, zoals buitenkatten of katten in een opvang. Het vaccin beschermt niet tegen besmetting, maar geeft de kat een betere weerstand. Daardoor kan een besmette kat beter tegen het virus vechten.

Kattenleukemie vaststellen

De dierenarts kan met een bloedonderzoek zien of je kat FeLV heeft. Een negatief resultaat is 100% betrouwbaar, een positief resultaat niet. Is de test positief? Dan moet de dierenarts de test na een paar weken herhalen. Een extra onderzoek in het laboratorium is ook een optie om het zeker te weten.

FeLV of FIV?

Omdat kattenleukemie en kattenaids veel op elkaar lijken, test de dierenarts vaak ook meteen op kattenaids.

Behandeling van een kat met kattenleukemie

Er is geen medicijn dat je kat van FeLV kan genezen. De behandeling is vooral bedoeld om:

te voorkomen dat je kat andere katten besmet
te voorkomen dat je kat ziek wordt
bijkomende ziektes en infecties te behandelen
de kwaliteit van leven zo goed mogelijk houden

De dierenarts kan allerlei behandelingen proberen, zoals:

medicijnen tegen bacteriën (antibiotica)
medicijnen tegen virussen (antivirale medicatie)
vitaminen waardoor je kat meer zin krijgt om te eten
chemotherapie
pijnstillers

Wat kun je zelf doen voor je FeLV-kat?

Als baasje kun je ook veel doen om je besmette kat zo gezond mogelijk te houden:

Houd je kat binnen: binnen kan je kat geen andere katten besmetten en loopt je kat zelf minder kans ziek te worden.
Test alle katten in huis: zo weet je altijd welke katten besmet zijn, en welke niet.
Houd de besmette kat weg van andere katten in huis: zo voorkom je dat gezonde katten alsnog besmet raken.
Laat opnieuw testen op FeLV: na 3 tot 4 maanden kan je kat beter zijn. De dierenarts doet dan nog een test.
Geef goede voeding: met kwalitatief goede voeding blijft je kat langer gezond. Geef geen rauw vlees of melkproducten.
Geef medicijnen tegen wormen en vlooien: parasieten maken je kat snel ziek. Behandel je kat daarom regelmatig tegen wormen en vlooien.
Neem geen nieuwe katten in huis: zo loop je zo min mogelijk risico op verspreiding van het virus.
Ga regelmatig naar de dierenarts: de dierenarts kan je kat elk half jaar uitgebreid lichamelijk onderzoeken. Soms doet hij ook een bloedonderzoek. Zo ben je er op tijd bij als je kat ziek begint te worden.
Overleg met je dierenarts over vaccins: sommige prikken zijn gevaarlijk voor katten met kattenleukemie. Vraag je dierenarts om veilige (‘dode’) vaccins, vooral tegen niesziekte en kattenziekte.

Geen zorgen om dierenartskosten

Het is al verdrietig genoeg als je kat FeLV heeft. Met een kattenverzekering van Univé hoef je je geen zorgen te maken over de hoge kosten van bezoekjes aan de dierenarts, medicijnen of andere behandelingen. Zo kun jij je helemaal richten op het zorgen voor je kat.

Sluit direct af

Misschien wil je ook meer weten over:

Informatie gecontroleerd door een expert

Emily Rodenburg - Bruines

Kennisspecialist Emily Rodenburg-Bruines is verantwoordelijk voor onze huisdierenverzekering. Zij zorgt ervoor dat de productinformatie begrijpelijk én correct is. Dat doet ze samen met productspecialist Aafke Bos en contentspecialist Annebel Ruiter.