Aandoeningen
- Teek
- Kattenziekte
- Haarbal
- HCM en hartfalen
- Huidproblemen
- Wormen
- Vlooien
- FIP
- Niesziekte
- Parvovirus
- Kattenaids
- Kattenleukemie
- Overgeven
- Suikerziekte
- Ringworm
- Oogontsteking
- Oormijt
- Blaasgruis
- Blaasontsteking
- Bronchitis
- Diarree
- Abces
- Nierfalen
- Artrose
- Kat wil niet eten
- Epilepsie
- Hyperthyreoïdie
- Hoge bloeddruk
- Heupdysplasie
- Gebroken poot
- Tandsteen
- Vuurwerkangst
Kattenaids (FIV)
Kattenaids wordt, net als bij mensen, veroorzaakt door een virus: het feline immunodeficiëntievirus (FIV). Een kat die besmet is, kan sneller ziek worden. Uiteindelijk kan de kat kattenaids krijgen. Maar wat is FIV bij katten precies? Op deze pagina lees je hoe je je kat tegen FIV beschermt en hoe je een kat met kattenaids verzorgt.

Wat is kattenaids (FIV)?
FIV maakt de witte bloedcellen van de kat kapot. Deze cellen zijn belangrijk om ziektes te bestrijden. Door het virus werkt de afweer van de kat steeds minder goed. Als het afweersysteem zo zwak is dat de kat ernstig ziek wordt, heet het kattenaids.
Wat als je kat FIV heeft?
FIV is niet te genezen. Een besmette kat draagt het virus zijn hele leven mee. FIV ontwikkelt zich langzaam: het kan 2 maanden duren, maar ook een aantal jaren voordat de kat klachten krijgt. De kat wordt dan ziek doordat zijn afweer niet meer goed werkt. Maar met goede verzorging kan een kat met FIV nog lang leven.
Hoe verspreidt FIV zich?
FIV zit in het speeksel en bloed van de kat. Het kan buiten het lichaam van de kat niet lang overleven. FIV kan zich alleen op de volgende manieren verspreiden:
Via kattenbeten: via een beet kan het virus direct worden overgedragen. Gevechten tussen katten zijn daarom de belangrijkste bron van besmetting.
Via seksueel contact: bij het paren kunnen katten FIV op elkaar overdragen.
Via sociaal contact: de kans is klein, maar FIV kan worden overgedragen als katten elkaar wassen.
Via de moeder: kittens van een poes met FIV kunnen in de baarmoeder besmet raken of het virus via de melk van de moeder binnenkrijgen. Dit komt gelukkig maar zelden voor.
Is kattenaids besmettelijk voor mensen?
Nee, kattenaids lijkt op HIV bij mensen, maar FIV maakt alleen katten ziek. Kattenaids is dus niet besmettelijk voor mensen.
Kattenaids: wat zijn de symptomen?
De symptomen van kattenaids ontwikkelen zich langzaam. Alhoewel een kat op elke leeftijd met FIV besmet kan raken, ontstaan de eerste symptomen vaak pas als de kat al wat ouder is. Het proces van FIV-besmetting tot kattenaids bestaat uit fases.
1. Besmettingsfase (acute fase)
De eerste fase heet de acute fase. Die vindt plaats in de eerste 2 tot 4 maanden na de FIV-besmetting. De kat kan dan plotseling niet lekker in zijn vel zitten en:
- moe zijn
- een slechte vacht hebben
- dikke klieren krijgen
- koorts hebben
2. Verborgen fase (latente fase)
In deze fase heeft de kat geen klachten. Hij draagt het virus wel. Deze fase kan 2 tot 5 jaar duren.
3. Ziektefase (chronische fase)
In de derde fase begint de kat vaker ziek te worden. Hij kan zichzelf niet meer goed beschermen tegen andere virussen, wormen of bacteriën. De kat kan:
- sloom zijn
- minder eten
- gewicht verliezen
- dikke klieren krijgen
- koorts hebben
4. Ernstige fase (AIDS-gerelateerd complex)
In de vierde fase krijgt de kat steeds ernstigere klachten, zoals toxoplasmose, of andere aandoeningen, zoals kanker. De klachten kunnen zijn:
- rood en bloedend tandvlees
- rode, tranende ogen
- bulten of kale plekken op de huid
- langdurige diarree
- niezen en snotteren
- hoesten en moeilijk ademen
5. Laatste fase (AIDS-fase)
In de laatste fase werkt het afweersysteem bijna niet meer. De kat wordt erg ziek en kan gedragsproblemen of epilepsie krijgen. Katten in deze fase leven nog maar een paar maanden.
Hoe weet je of je kat FIV heeft?
De dierenarts kan een bloedtest doen om FIV op te sporen. Soms moet de test herhaald worden of is extra onderzoek nodig.
Hoe behandel je een kat met FIV?
Er is geen medicijn dat FIV kan genezen. Ook kun je je kat er niet tegen vaccineren. Het belangrijkste doel van de behandeling van een FIV-kat is dus de kat zo gezond mogelijk te houden. Als baasje speel je daarbij een belangrijke rol. Je kunt verschillende dingen doen:
Ongecastreerde katers krijgen 3 keer zo vaak kattenaids als poezen. Dat komt omdat katers die niet gecastreerd zijn veel vechten. Door je kat te castreren voorkom je besmetting.
Als je de mogelijkheid hebt, houd je kat dan binnen. Als je kat niet naar buiten gaat, kan hij andere katten ook niet besmetten. Ook loopt hij zelf minder kans ziek te worden van andere dieren. Vecht je kat in huis met een andere kat? Overleg dan met je dierenarts.
De kans op besmetting door normaal sociaal gedrag en voerbakjes delen is klein. Daarom laten veel baasjes een FIV-kat wel bij andere katten in huis. Maak voerbakjes en kattenbakken in dat geval regelmatig schoon. Daarmee dood je het virus.
Een kat met een zwak afweersysteem moet gezond eten. Geef voeding van goede kwaliteit en laat je kat het liefst geen rauw vlees eten.
Het is niet bewezen dat insecten die bloed zuigen, zoals vlooien, FIV kunnen verspreiden. Maar het is altijd een goed idee je kat regelmatig te behandelen tegen wormen en vlooien.
FIV wordt vooral overgedragen door vechten. Een nieuwe kat in huis halen geeft een groot risico op strijd tussen de katten. Denk er dus goed over na voordat je een nieuwe kat in huis neemt en geef ze tijd om aan elkaar te wennen om vechten te voorkomen.
Een kat met FIV kan van sommige vaccins erg ziek worden. Overleg hierover met je dierenarts.
Omdat een FIV-kat zo snel ernstig ziek kan worden, is het belangrijk meteen naar de dierenarts te gaan als je merkt dat je kat zich niet lekker voelt. Zo kan de dierenarts op tijd met een behandeling starten.
Laat je dierenarts je kat elk half jaar controleren. De dierenarts let bij FIV-katten extra op de bek, de huid, de ogen, de klieren en het gewicht. Ook kan hij een bloedonderzoek doen.
Je kat de beste zorg geven
Een FIV-kat heeft zijn leven lang veel zorg nodig. Met de kattenverzekering van Univé ben je voorbereid als je kat FIV krijgt. Zo kan jij je helemaal richten op je kat en ervoor zorgen dat hij nog lang gezond leeft – zonder je druk te maken om de rekening van de dierenarts.
Misschien wil je ook meer weten over:

Informatie gecontroleerd door een expert
Emily Rodenburg - Bruines
Kennisspecialist Emily Rodenburg-Bruines is verantwoordelijk voor onze huisdierenverzekering. Zij zorgt ervoor dat de productinformatie begrijpelijk én correct is. Dat doet ze samen met productspecialist Aafke Bos en contentspecialist Annebel Ruiter.