Ga naar inhoud

Vaarregels in Nederland

Ga je binnenkort het water op met een boot? Dan is het goed om te weten welke regels er gelden. Vaarregels zorgen ervoor dat jij en anderen veilig kunnen varen. Of je nu zelf een boot hebt of er eentje huurt: als schipper ben je verantwoordelijk. In dit artikel lees je de belangrijkste regels op het water. Zo ga je goed voorbereid het water op.

Waarom zijn vaarregels belangrijk? 

Op het water gelden regels, net als op de weg. Die regels zorgen voor veiligheid. Ze maken duidelijk wie er voorrang heeft en waar je wel of niet mag varen. Houd je je niet aan de regels? Dan kun je een boete krijgen of verantwoordelijk zijn voor de gevolgen van schade. 

Algemene vaarregels 

Op het water is het belangrijk dat iedereen zich aan dezelfde regels houdt. Zo blijft varen veilig én leuk voor iedereen. Deze regels helpen je om zonder gedoe te genieten van je tocht.  

De belangrijkste algemene vaarregels 

  • Vaar rechts (stuurboordwal). 
  • Geef grote schepen de ruimte. Ze kunnen niet snel stoppen of uitwijken. 
  • Zeilboten en roeiboten hebben voorrang op motorboten, als ze echt op wind of spierkracht varen. 
  • Komt er een boot van rechts? Die heeft meestal voorrang. 
  • Dring niet voor bij bruggen en sluizen. Gebruik wachtplaatsen alleen als je wacht. 
  • Drink geen alcohol als je vaart. De grens is 0,5 promille. 
  • Zorg dat je goed zicht hebt en kijk regelmatig achterom. 
  • Maak geen hoge golven bij woonboten of kleine boten. 
  • Verander niet zomaar van richting. Laat goed zien waar je naartoe vaart. 
  • Zwem niet in vaargeulen, bij bruggen of sluizen. Dat is verboden en gevaarlijk. 
  • Let op verkeersborden en tekens langs het water. Daar zie je bijvoorbeeld hoe hard je mag varen. 
  • Leg alleen aan op plekken waar dat mag. Deze plekken herken je aan de borden. 
  • Vaar rustig. Vaak mag je niet harder dan 9 of 12 kilometer per uur. 
  • Voeg voorzichtig in vanaf een zijvaarwater. Geef altijd voorrang aan andere boten. 
  • Let op de dode hoek van grote schepen. Kun jij de schipper niet zien? Dan ziet die jou ook niet. 
  • Bekijk goed waar je mag aanmeren, en waar niet. Lees ook: Mag je een boot overal aanmeren?

Wie heeft er voorrang op het water? 

Op het water gelden duidelijke voorrangsregels. Toch weten veel mensen niet precies hoe het zit. Dat kan voor onveilige situaties zorgen. Hieronder lees je wie er wanneer voor mag gaan. 

Zeilboot versus motorboot

Een zeilboot heeft voorrang op een motorboot, maar alleen als deze op de zeilen vaart. 

Zeilboten onderling

De boot met het zeil aan stuurboord (rechts) heeft voorrang. 

Motorboten 

De boot van rechts heeft voorrang. 

Kleine boten versus grote boten 

Kleine boten moeten grote boten, veerponten en passagiersschepen voorrang geven. Is je boot korter dan 20 meter? Dan valt die onder de categorie 'klein schip'. 

Scheepvaartborden op het water 

Op het water zie je speciale borden. Die noemen we scheepvaartborden. Ze geven informatie of een waarschuwing. Bijvoorbeeld waar je moet wachten, welke kant je op moet varen of waar je niet mag komen. Deze borden horen bij de vaarregels. Ze helpen om veilig te varen. 

Wil je deze borden makkelijk kunnen herkennen of oefenen? Dan is de vaarbewaarkaart handig. Je kunt de vaarbewaarkaart gratis downloaden via Varendoejesamen.nl

Regels voor snelle motorboten 

Met een snelle motorboot vaar je vlot en vrij. Dat is leuk, maar het brengt ook extra regels en verantwoordelijkheden met zich mee. Dan gelden deze extra regels: 

  • Je bent 18 jaar of ouder. 
  • Je hebt een vaarbewijs. 
  • Je boot heeft een registratienummer dat goed zichtbaar is. 
  • Je zit op de plek die bedoeld is voor de bestuurder. 
  • Je hebt een dodemansknop (die de motor uitschakelt als je overboord valt). 
  • Je hebt een reddingsvest binnen handbereik. 
  • Sta je tijdens het varen? Dan draag je verplicht een reddingsvest. 
  • Je veroorzaakt geen overlast of gevaar. 
  • Je laat de motor niet onnodig draaien als je stilligt. 

Regels voor zeilboten 

Zeilboten varen op wind. Daardoor kunnen ze minder makkelijk sturen of stoppen dan motorboten. Daarom gelden er aparte regels. Zo blijft het veilig op het water. 

Zeilboten gaan voor motorboten 

Een zeilboot heeft voorrang op een motorboot, maar alleen als die op de zeilen vaart. Gebruikt de boot een motor? Dan gelden de regels voor motorboten. 

Zeilboten onderling 

Vaart één boot met het zeil aan stuurboord (rechts)? Dan heeft die voorrang. Heeft geen van beide boten het zeil aan stuurboord? Dan gaat de boot met de wind van stuurboord voor. 

Inhalen en kruisen 

Ook voor zeilboten geldt: haal rustig in en geef elkaar de ruimte. Laat duidelijk zien welke kant je opgaat. 

Let op bij bruggen en smalle stukken 

Hier is minder ruimte. Geef elkaar de ruimte en pas je snelheid aan. 

Houd je je niet aan deze regels? Dan kun je hoge boetes krijgen. De bedragen verschillen per overtreding: zo kost varen zonder vaarbewijs € 420, en voor te hard varen kun je een boete krijgen van € 110 tot € 800. 

Waarom zijn vaarregels belangrijk? 

Ook op het water gelden regels. Die zorgen ervoor dat iedereen veilig kan varen. Ze maken duidelijk wie er voorrang heeft en waar je wel of niet mag varen. Houd je je niet aan de regels? Dan kun je een boete krijgen of verantwoordelijk zijn voor schade. 

De regels staan in de officiële vaarreglementen van Nederland. De vaarreglementen kun je bekijken op de website van Rijkswaterstaat

Vaar je in het buitenland? 

Het is goed om te weten dat in het buitenland andere vaarregels kunnen gelden. Denk aan verplichte vaarbewijzen, andere snelheden of vaargebieden. Controleer dit voor vertrek. En bekijk de vaargebieden van je bootverzekering in Nederland en in het buitenland. 

Veilig en verzekerd varen met Univé 

Een goede voorbereiding maakt varen makkelijker. Gaat er iets mis? Dan is het fijn als je goed verzekerd bent. Met de bootverzekering van Univé ben je verzekerd voor schade die je aan anderen toebrengt. 

Wil je ook verzekerd zijn voor schade aan je eigen boot? Of voor diefstal of pech op het water? Dan kun je je verzekering uitbreiden met de volgende aanvullende dekkingen: 

Bekijk de bootverzekering van UnivéBereken meteen je premie