Buurtinitiatieven. Leuk, maar hoe doe je dat?

Bruggenbouwers in Balkbrug

Toen Charlotte Extercatte twee jaar geleden met haar gezin terugkeerde naar haar geboortedorp Balkbrug, viel haar op hoe sterk de omstandigheden veranderd waren. Een vergrijzende bevolking, leegstand en voorzieningen die moeilijk gehandhaafd kunnen blijven. 'Werk aan de winkel dus', vertelt ze. 'Met stimuleringsplannen van de overheid en nieuwe technologie ontstaan grote kansen om als inwoners zelf de regie te nemen over de toekomst van je dorp.' Maar dat is wel een enorme klus waar je de handen voor op elkaar moet krijgen. Hoe je dat aanpakt? Door met een kleine groep enthousiastelingen te beginnen. 'We hebben eerst een groep mensen uit eigen kring, voornamelijk 30-ers en 40-ers, gemobiliseerd en ons verenigd in een Facebookgroep. Met sociale media zijn we online met elkaar in gesprek. Daarnaast ontmoeten we elkaar offline in korte ‘Bouwsessies’.'

Stevig fundament

Ze noemen zichzelf ‘Bruggenbouwers’. Luisteren naar wat er leeft bij de dorpelingen staat dan op de eerste plaats. 'We hebben eerst een dorpsgesprek georganiseerd over de toekomst van Balkbrug', vervolgt Extercatte. 'Iedereen kon daar zijn ideeën aandragen.'

Het dorpsgesprek was zeer inspirerend en zorgde ervoor dat het dorp in de gesprekken op straat centraal stond. Bovendien wist het heel diverse mensen met elkaar te verbinden. Een goed begin, maar het is ook nodig om meer slagkracht te krijgen, aldus Extercatte. 'Daarom werken we eerst aan een stevige basis: een dorpsvisie ontwikkelen, communicatie onderling verbeteren en fondsen werven.' Toch blijft het niet bij voorbereiding alleen. 'Doeners als we hier in de regio zijn, zijn we natuurlijk ook al wat kleine ideeën aan het realiseren. Zoals meer bankjes in het centrum. Dat lijkt iets kleins maar het heeft een grote betekenis.'

Spelen en recreëren in Meppel

Toen de woningmarkt een aantal jaren geleden verslechterde, kwamen bouwplannen in Meppel voorlopig in de ijskast. De gemeente had daardoor kavels ‘over’ in de nieuwbouwwijk Berggierslanden die tijdelijk een andere bestemming konden krijgen. Bewoners werden opgeroepen om met ideeën te komen en zelf het beheer over te nemen. Dat sloeg aan. 'Het is natuurlijk fantastisch dat je als bewoners zelf kunt beslissen over je omgeving', vertelt Mick Lodder, vanaf het eerste uur betrokken bij het initiatief. 'Met een groep enthousiastelingen hebben we eerst onze doelstelling geformuleerd. Omdat in een nieuwbouwwijk alles vaak strak en nieuw is, wilden we een speel- en recreatieplek maken met wat speelsere en natuurlijke elementen.'

Praktisch en uitvoerbaar

Van alle ideeën die vervolgens werden aangedragen werden de best haalbare uitgekozen: een boomgaard, een speeltuin met een doolhof, een hondenspeelplek, een fietscrossbaan en 15 volkstuintjes. 'Het is heel belangrijk om bij de keuze van je projecten goed naar de praktische kant te kijken', vindt Lodder. 'Bijna alles wordt door vrijwilligers gedaan. Als die opgescheept worden met veel taken, verdwijnt de motivatie al snel. Projecten met weinig onderhoud hebben een grotere kans van slagen.' Om vrijwilligers te stimuleren is goede communicatie belangrijk. Er is daarom een Facebookpagina, wordt de maandelijkse onderhoudsdag voorafgegaan door een mailing naar 80 vrijwilligers en een app waarmee mensen onderling het maaiwerk kunnen verdelen. Lodder:  'Voor burendag op 26 september organiseren we leuke activiteiten en willen we weer vrijwilligers aantrekken en activeren.'

Naast vrijwilligers waren er middelen nodig om de plannen te realiseren.  'Daar moet je naar op zoek, maar dan ontdek je dat er veel mogelijk is,' weet Lodder. 'We hebben aangeklopt bij fondsen en stichtingen en bij de gemeente. Ook steunt de lokale middenstand ons waardoor we korting krijgen op aanschaf of huur van onderhoudsmateriaal.'