19 november 2021Gezondheid
Wat is eerstelijnszorg en tweedelijnszorg?
Als het gaat om zorg, kom je de termen eerste- en tweedelijnszorg soms tegen. In dit blog leggen we je uit wat het verschil is tussen deze zorgsoorten.
Wat is eerstelijnszorg?
Eerstelijnszorg is zorg waar je direct terecht kunt, zonder verwijzing. Denk bijvoorbeeld aan een bezoek aan de huisarts, tandarts of apotheek. Eerstelijnszorg is dichtbij en bedoeld om je snel te helpen of door te verwijzen naar specialistische zorg.
De meeste eerstelijnszorg wordt (gedeeltelijk) vergoed vanuit je basisverzekering. Voor sommige vormen, zoals de huisarts, betaal je geen eigen risico. Voor bijvoorbeeld fysiotherapie of tandarts gelden vaak aanvullende verzekeringen of eigen kosten.
Voorbeelden van eerstelijnszorg
Huisartsen
Tandartsen
Apotheken
Fysiotherapeuten
Psychologen (eerstelijns/generalistische basis-ggz)
Maatschappelijk werk
Thuiszorg / wijkverpleegkundigen
Verloskundigen
Diëtisten
Ergotherapeuten
Logopedisten
Oefentherapeuten (Mensendieck of Cesar)
Podotherapeuten / pedicures (soms deels)
Wat is tweedelijnszorg?
Tweedelijnszorg is zorg waarvoor je altijd een verwijzing van je huisarts of een andere eerstelijnszorgverlener nodig hebt. Het gaat vaak om specialistische zorg in het ziekenhuis of in een gespecialiseerde instelling. Tweedelijnszorg is meestal complexer en vindt plaats als de eerstelijnszorg niet voldoende is.
De meeste tweedelijnszorg krijg je vergoed vanuit de basisverzekering. Vaak betaal je dan wel eerst eigen risico.
Voorbeelden van tweedelijnszorg
Medisch specialisten in het ziekenhuis (bijvoorbeeld cardioloog, dermatoloog, neuroloog)
Ziekenhuiszorg (onderzoeken, operaties, behandelingen)
GGZ-instellingen voor specialistische geestelijke gezondheidszorg
Revalidatiecentra
Poliklinieken
Specialistische verloskunde en gynaecologie
Kinderartsen of andere specialistische kindzorg
Verschil eerstelijnszorg en tweedelijnszorg
De simpelste manier om het verschil tussen eerstelijnszorg en tweedelijnszorg uit te leggen, is dat de zorgverleners in de eerste lijn (zoals de huisarts) je kunnen doorverwijzen naar een specialist in tweedelijnszorg (zoals een neuroloog). Door op deze manier te werken, besparen we in Nederland kosten doordat er geen onnodige afspraken worden gemaakt bij gespecialiseerde zorg.
| Kenmerk | Eerstelijnszorg | Tweedelijnszorg |
|---|---|---|
| Toegang | Direct toegankelijk, zonder verwijzing | Alleen toegankelijk met verwijzing (meestal van huisarts) |
| Soort zorg | Basiszorg en eerste aanspreekpunt | Specialistische zorg en complexere behandelingen |
| Voorbeelden | Huisarts, tandarts, apotheek, fysiotherapeut, psycholoog, maatschappelijk werk, thuisverpleging | Ziekenhuiszorg, medisch specialisten (cardioloog, chirurg, dermatoloog), GGZ-instellingen, revalidatiecentra, poliklinieken |
| Doel | Eerste beoordeling, behandelen van algemene klachten, doorverwijzen indien nodig | Verdere diagnose, specialistische behandeling, operaties of langdurige zorg |
| Locatie | Huisartsenpraktijk, tandartspraktijk, apotheek, thuis | Ziekenhuis, kliniek, specialistisch centrum |
Lees hier alles over het basispakket voor je zorgverzekering
Klik hier voor informatie over het eigen risico
Deel dit bericht