Onderzoek: veel Nederlanders ervaren decemberstress door vermoeidheid, overprikkeling en sociale druk
De decembermaand zit vol tradities: kerstversiering optuigen, een diner met familie, oliebollen bakken en het nieuwe jaar inluiden. Voor veel Nederlanders is dit een fijne tijd, maar bijna een kwart ziet op tegen de feestdagen en bijna de helft voelt zich vermoeider dan normaal. Uit onderzoek van PanelWizard in opdracht van Univé onder 1.049 Nederlanders blijkt dat sociale verplichtingen, vermoeidheid en druk voor stress kunnen zorgen.
Vermoeidheid in december
Veel Nederlanders ervaren vermoeidheid in de hele maand december. Van alle respondenten voelt 44% zich vermoeider dan normaal in deze maand. De voornaamste oorzaken zijn de korte, donkere dagen (59%) en het grote aantal activiteiten, waardoor velen zich overprikkeld voelen (50%). Ook sociale verplichtingen zoals etentjes, borrels en familiebezoeken (40%), stress rondom het organiseren van feestdagen (38%) en seizoensgebonden somberheid (33%) spelen een rol.
Daarnaast heeft een verstoord ritme door andere eet- en drinkgewoonten (27%), werk- of studiedruk (25%), financiële zorgen (17%) en het extra reizen rondom de feestdagen (9%) invloed op de energie van Nederlanders. Samen maken deze factoren december voor veel mensen een maand waarin de energie sneller opraakt dan gewenst.
- 59% van de mensen heeft last van donkere, kortere dagen
- 50% van de mensen heeft last van overprikkeling/te veel activiteiten
- 40% van de mensen heeft last van sociale verplichtingen
- 38% van de mensen heeft last van stress rondom feestdagen
- 33% van de mensen heeft last van seizoensgebonden somberheid
- 27% van de mensen heeft last van onregelmatig ritme
- 26% van de mensen heeft last van eindejaarsdrukte op werk of studie
- 20% van de mensen heeft last van andere eet- en drinkgewoonten
- 17% van de mensen heeft last van financiële zorgen
- 9% van de mensen heeft last van meer reizen rondom feestdagen
Sociale verplichtingen: van familiediners tot werkborrels
Sociale verplichtingen en werkgerelateerde feestjes zijn voor veel Nederlanders een oorzaak van spanning. Ruim een derde (35%) van de Nederlanders ervaart stress door sociale verplichtingen in december, zoals etentjes, borrels of familiebezoeken. Onder werkenden kijkt daarnaast 32% op tegen zakelijke kerstborrels of andere werkgerelateerde feestjes.
Ook rondom oud en nieuw en het begin van het nieuwe jaar speelt sociale druk een rol. Zo geeft bijna een kwart (24%) aan op te zien tegen de jaarwisseling omdat ze zich verplicht voelen om het te vieren, en evenveel (24%) zien op tegen nieuwjaarsborrels in januari, bijvoorbeeld op het werk of in de buurt.
Opzien tegen de feestdagen
Van alle respondenten ziet 24% op tegen de feestdagen. Daar kunnen verschillende redenen aan ten grondslag liggen. Familie- of sociale verplichtingen spelen voor de meeste mensen een rol (60%). Ook overprikkeling door een volle agenda (48%) en de sociale druk om aan verwachtingen te voldoen (41%) zorgen voor spanning. Daarnaast geven Nederlanders aan dat financiële zorgen (26%), oververmoeidheid (30%), moeilijke herinneringen (28%), eenzaamheid (23%), de druk om alles perfect te doen (21%), een verstoord ritme (21%), ruzies of spanningen (17%), de eindejaarsdrukte op werk of studie (14%) en zorgen over gezondheid of gewicht (11%) bijdragen aan hun stress.
- 60% van de mensen ziet op tegen (familie)verplichtingen
- 48% van de mensen ziet op tegen overprikkeling/te veel activiteiten
- 41% van de mensen ziet op tegen sociale druk
- 30% van de mensen ziet op tegen oververmoeidheid
- 28% van de mensen ziet op tegen moeilijke herinneringen
- 26% van de mensen ziet op tegen financiële druk
- 23% van de mensen ziet op tegen eenzaamheid
- 21% van de mensen ziet op tegen druk om het perfect te doen
- 21% van de mensen ziet op tegen onregelmatig ritme
- 17% van de mensen ziet op tegen ruzies/spanningen
- 14% van de mensen ziet op tegen eindejaarsdrukte op werk of studie
- 11% van de mensen ziet op tegen gezondheids-/gewichtszorgen
Zorgen om gezondheid en perfectionisme
Voor sommige Nederlanders speelt persoonlijke gezondheid mee: 21% maakt zich zorgen over mogelijke gewichtstoename tijdens de feestdagen. Daarnaast voelt 23% druk om de feestdagen perfect te organiseren, van een mooi diner tot cadeaus. Bovendien voelt bijna 1 op de 10 Nederlanders druk om goede voornemens te maken voor het nieuwe jaar. Deze factoren dragen bij aan de algemene spanning en vermoeidheid in deze periode.
Focus op gezelligheid, verbinding en ontspanning
Toch biedt december ook veel plezier en gezelligheid. Bijna de helft van de Nederlanders (47%) zegt dat juist de gezelligheid helpt om de druk beter aan te kunnen. Door verwachtingen bij te stellen en activiteiten te kiezen die energie geven, kan december een maand van verbinding en ontspanning zijn.
Angelique Holtman, propositiemanager Zorg bij coöperatie Univé: “Bij Univé vinden we het belangrijk dat leden goed voor zichzelf zorgen Als coöperatie helpt Univé haar leden daar graag bij. Bijvoorbeeld met leuke beweegactiviteiten in de buurt. Wie bewust tijd neemt voor ontspanning en momenten van rust inbouwt, behoudt veerkracht en welzijn - en kan daardoor ook meer voor anderen betekenen.”
Het onderzoek is door PanelWizard uitgevoerd onder Nederlanders van 18 jaar en ouder, onder netto 1.049 respondenten in de periode 25 t/m 28 november 2025 in opdracht van Univé.