Openhartig gesprek over het belang van plezier in relatie met de zorg

Liesbeth Veenman heette iedereen welkom en gaf uitleg over de werking en veranderingen van de zorgverzekering in 2018, de verschillende zorgpakketten en aanvullingen van Univé.

Univé zorg is lid van de Coöperatie VGZ. Deze zetten in op het structureel verbeteren van de zorg waardoor een arts bijvoorbeeld meer tijd krijgt voor een gesprek met de patiënt, of andere mogelijkheden die de zorg slimmer maken en daarmee de kosten verlagen.

Iemand merkt op dat hij dit verwacht een zorgverzekeraar; ‘dat is toch niet iets van nu?’  En maakt zich vooral zorgen dat ander maatschappijen deze ambitie niet volgen; ‘moet een arts dan onderscheid maken tussen patiënten?  Anderen ervaren niet dat de doktor geen tijd voor een gesprek zou hebben of maken zich meer zorgen over de rol van de techniek; ‘ik heb niet zo’n telefoon, hoe kan ik dan inloggen?’  'Een anderen aanbieder heeft een handige app waar je makkelijk een foto kunt maken van je zorgfactuur voor declaratie'. Liesbeth geeft aan dat de Univé app ook steeds geavanceerder en eenvoudiger wordt en beantwoordt nog wat specifieke vragen over pakketmogelijkheden en combinaties, de samenwerking met alle ziekenhuizen in de regio, apotheken en brilwinkels.

Jeanet Kraaij is zelfstandig mantelzorgmakelaar en bedient samen met Marian Sijmonsma en Gerriet Reinders de bewoners van Meppel, Nijeveen en andere plaatsen in de regio. Ze laat een aangrijpend en liefdevol gemaakte film zien over een moeder en haar dochter die geboren is met meervoudige en complexe beperkingen. De moeder vertelt over het persoonlijke dilemma van jaren lang thuis willen verzorgen, het belang van willen blijven werken tot en met een nieuw thuis voor de dochter, het terugvinden van het plezier in het leven van moeder en dochter. En ze vertelt over de bijdrage die Jeanet heeft kunnen leveren aan dit proces door de ‘regelzorg’ uit handen te nemen van de moeder, haar bij te staan in de gesprekken met de werkgever, de nieuwe leefomgeving voor de dochter te vinden en zo meer.

Daarna informeert Jeanet over het nut en de werking van de mantelzorgmakelaar, haar keuze om dit vooral zelfstandig te doen, zodat er geen ander belang is dan de wensen en mogelijkheden van betrokken centraal te stellen in relatie met alle mogelijke zorg- en welzijnsoplossingen.

De gemeente, zorgorganisaties, werkgevers en particulieren kunnen allemaal een beroep doen op de mantelzorgmakelaar en deze inhuren. Het is zelfs toegestaan om een vrij gedeelte van een PGB hiervoor in te zetten, maar Jeanet wil dat niet, ze wil dat dit budget naar daadwerkelijke verzorging gaat.

De mantelzorgmakelaar is onderdeel van de zorgpakketten van Univé en de inzetmogelijkheden zijn in 2018 groter geworden.

Na een korte pauze begeleidde Jeroen Loeffen van Coloci.nl het openbare gesprek over veranderingen in de zorg en wat dit voor jezelf betekent. Vanuit de jarenlange ervaring met het ondersteunen van mensen met een maatschappelijk initiatief legt hij uit dat samenwerken aan een gezond en plezierig leven het primaire motief van bijna al deze mensen is. Ook als er beperkingen zijn, zorg of steun nodig is. In feite laat de film van Jeanet dat goed zien. Je vindt de zorgoplossing pas als niet de zorg, maar het plezier weer centraal staat en je er weer zelf de regie over je leven kunt hebben.

Daarom is de eerste vraag aan de deelnemers vanavond hoe ze zelf kijken naar de beleving van plezier in hun leven.

‘Mensen om mij heen, dichtbij, dat is voor mij plezier, iets anders bestaat er niet’. ‘Vrijwilligerswerk, kinderen en kleinkinderen. Ik had natuurlijk op mijn werk met een computer gewerkt, maar lesgeven nog nooit en nu doe ik dat al 10 jaar en vindt het geweldig’. ‘Gevraagd of gescout worden als vrijwilliger is erg fijn. Zo blijf ik nuttig en verbonden’. ‘Het is natuurlijk een uitdaging om op de juiste manier met mensen om te gaan die op je pad komen. Ik was daar altijd al goed in en mijn pensionering heeft daar niet echt iets aan veranderd.’  ‘Wat is gepensioneerd?  Ik werk nog iedere dag, heb een lieve vrouw en geniet. Na veertig jaar verplichtingen ben ik nu vrij. Ik ben niet geschikt als vrijwilliger. Ouder worden maakt het leven voor mij leuker.’

Maar zijn er dan geen zorgen?

‘Misschien financiële?’ zegt iemand. ‘Gezondheid wordt minder, altijd gewerkt in de zorg en met mijn pensioen kwamen ziektes op mijn af’. ‘Is dat nou een zorg? Dat moet je toch accepteren? Kwalen komen een keer, is dat direct erg?’ ‘Mensen moeten nu langer thuis wonen, ze willen wel naar een verzorgingshuis, maar dat kan niet meer’. In reactie daarop; ‘’ik kijk naar Hendrik Groen op TV, ik wil dat bedlegerige niet hoor, onpersoonlijk’. ‘Wij hebben ons hele huis aangepast’. Natuurlijk is eenzaamheid voor een aantal mensen een punt van zorg. ‘Maar in een verzorgingshuis kun je ook heel eenzaam zijn hoor.’ ‘Als je je partner verliest heb je zorgen’. ‘We moeten ons geen zorgen aanpraten’.
Maak je je ook wel eens zorgen over je partner? Een 69 jarige vrouw vertelt dat haar man nu 1 jaar dementerend is. Ze heeft het ook bij haar schoonmoeder meegemaakt. En dit overkomt ze samen precies nadat ze een heel leven als binnenschippers geleefd hebben, sinds 4 jaar op de wal wonen en nog niet zo veel contacten in de buurt hebben. Ze wil haar man zo lang mogelijk zelfstandig verzorgen. Hij kan nog veel, maar mensen nemen ook afstand. We hebben fijne buren. Door het verhaal te delen voelen anderen met haar mee.

Wat zou je kunnen doen om je zorgen het hoofd te bieden?

Er blijken heel veel mensen te zijn die hun huis hebben aangepast voor langer thuis te kunnen blijven wonen, geen drempels, geen trap, tuin een beetje opgeofferd en beneden etage groter gemaakt.

Hoe maak je verbinding? Jeroen vertelt over zijn ervaringen met mensen en een psychische ziekte. Het overwinnen van vooroordelen en in jezelf en van de samenleving. Pas dan is er weer kans op elkaar vertrouwen en gelijkwaardig meedoen.

‘Ja, dat is een groot probleem in de samenleving, je hebt al gauw een mening.’ ‘Je moet een mening hebben’, ‘en dat is niet echt handig om een ander te helpen en samen verder te komen’. ‘Dan heb je het vanzelf over zorg en alles wat niet werkt, en niet meer over welbevinden en samen’. Dat is nu net nodig als je zelf of je naaste beperkingen krijgt, als je dan jouw plezier beleving kunt delen met anderen of mensen zoals Jeanet. Zodat de zorg zich daar naar schikken kan. Daar zou je je vandaag al op kunnen voorbereiden. En natuurlijk ook zonder zorgen over zorg.

Ouder worden is ook een signaal dat je een speciale doelgroep wordt en als snel als ‘slachtoffer’ aangesproken wordt. ‘Ik heb jaren met kinderen op school gewerkt, nooit ziek geweest. Ben je 60, krijg je een uitnodiging voor de griepprik. Ik hoef dat dus niet’. ‘Je bent zo oud als je je voelt’ , ‘je bent pas stokoud als je onder de grond ligt’. Mensen hebben het er moeilijk mee, anderen niet. Omstandigheden heb je niet altijd in de hand, jezelf wel, samen met anderen.

Liesbeth dankt iedereen voor de komst en de persoonlijke bijdrage aan de dialoog.